Profesjonalni doradcy finansowi

Skala wsparcia jaką oferował Rząd przedsiębiorcom jest imponująca jeżeli spojrzymy na nią w liczbach – mowa o ponad 310 miliardach złotych, z czego bezpośrednio na konta firm, tylko do końca lipca, miało trafić ponad 120 miliardów złotych. To wsparcie bez którego wiele firm nie przetrwałoby już pierwszych tygodni lockdownu. Tarcze formułowane były w kilku modułach, ostatecznie jednak wiele z nich swoją działalność kończy ostatniego dnia września 2020. Zewsząd pojawiają się głosy, że przedsiębiorcy nie są jeszcze gotowi, by działać ponownie na rynku komercyjnym, bo pandemia nie ustąpiła, a widmo drugiego lockdownu skutecznie blokuje szanse na zdobywanie nowych klientów i prowadzenie np. ekspansji zagranicznej.

• Z końcem września kończy się wsparcie dla przedsiębiorców w postaci dofinansowania z Funduszu Świadczeń Gwarantowanych. W wielu firmach może rozpocząć się proces postępującego zwalniania pracowników
• Przedsiębiorcy mówią wprost: jesień nie przyniesie pozytywnych wyników finansowych. W wielu sektorach brak klientów jest odczuwalny jeszcze mocniej niż wiosną
• Przedsiębiorcy, by utrzymać firmy w obecnym stanie zmuszeni są do szukania wsparcia płynnościowego lub kredytów. Zadłużanie się w tak niepewnych czasach to wielkie ryzyko
• Strategie biznesowe na najbliższe miesiące muszą być formułowane bardziej dynamicznie niż dotychczas

Czy przedsiębiorcy są gotowi na działanie bez koła ratunkowego?

Pandemia koronawirusa to sytuacja jakiej w światowej gospodarce jeszcze nie było. Skala zdarzenia dotknęła niemal wszystkie gałęzie biznesu i trudno znaleźć firmę, która zdecydowała nie skorzystać z rządowego wsparcia, które od początku wybuchu pandemii prezentowało się rzeczywiście dość szeroko i obiecująco. Wszystko, co dobre, musi się jednak kiedyś skończyć. – Przepisy gwarantujące przedsiębiorcom dofinansowanie do wynagrodzeń z funduszu gwarantowanych świadczeń kończą się właśnie we wrześniu, wiele banków na ten czas ustaliło także zakończenie wakacji kredytowych, do normy wracają już koszty leasingów oraz opłat np. za najem lokali i powierzchni biurowych. Przedsiębiorcy nie mogą także liczyć na kolejne umorzenie składek ZUS. Możemy więc powiedzieć, że dotychczas przedsiębiorcy w walce z pandemią mieli dość silne oręże i ochronę, która pomagała im w radzeniu sobie. Prawdziwa walka o przetrwanie zaczyna się dla firm dopiero teraz – mówi Filip Kiżuk, z Centrum Doradztwa Gospodarczego Kiżuk Michalska.

– To sytuacja, której nie można pod żadnym pozorem rozpatrywać w sposób zerojedynkowy. To oczywiste, że wsparcie rządowe nie może trwać w nieskończoność, bo budżet żadnego kraju nie wytrzymałby tego. Musimy jednak zdawać sobie sprawę, że kondycja wielu branż nie tylko nie wróciła do stanu sprzed pandemii, co wręcz odnotowuje z początkiem września gorsze wyniki niż w czasie bezpośrednio po zakończeniu lockdownu. Np. budownictwo czy logistyka. Po lockdownie szybko zakończono przerwane kontrakty, ale wielu przedsiębiorców zwraca uwagę, że nie pojawili się nowi klienci. Jesień w wielu firmach jest bardzo skromna. Przedsiębiorcy z wielkim niepokojem patrzą czy rok 2021 przyniesie ożywienie. Wszelkie informacje o drugim lockdownie i kolejnych zakażeniach nie napawają optymizmem – przyznaje Katarzyna Michalska z Centrum Doradztwa Gospodarczego Kiżuk & Michalska.

Gromadzenie kapitału, wsparcie płynnościowe i plany optymalizacyjne

Specjaliści Centrum Doradztwa Gospodarczego Kiżuk & Michalska przyznają, że wielu firmom już wcześniej skończyło się wsparcie oferowane przez Rząd w ramach Tarcz Antykryzysowych. Przedsiębiorcy zmuszeni byli do bardzo kreatywnych działań oraz optymalizacji działania, nie zmienia to jednak faktu, że sytuacja na rynku nadal jest trudna: – Przedsiębiorcy z którymi współpracujemy już późną wiosną rozpoczęli gromadzenie kapitału na jesień oraz plan działań optymalizacyjnych, zarówno pod kątem kosztów stałych jak i dynamicznych. Rynek nie wrócił jeszcze do stanu sprzed pandemii, wiele firm musi się posiłkować pożyczkami płynnościowymi oferowanymi przez instytucje otoczenia biznesu lub po prostu przez kredyty. Zdarza się, że przedsiębiorcy mówią wprost, że nie są w stanie się zadłużać, bo nadal nie wiedzą kiedy sytuacja się poprawi – mówi Katarzyna Michalska.

Specjaliści zwracają uwagę, że powrót do dobrej kondycji w wielu przedsiębiorstwach uzależniony jest od tego, jak szybko powrócą dawne nawyki klientów. To szczególnie ważne dla turystyki, handlu, usług i gastronomii. Za to dla logistyki, handlu, przemysłu i branży automotive ważniejsze będą długofalowe zwiastuny poprawy sytuacji. Nie wiadomo także na jak długi zastój może sobie pozwolić budownictwo. Ważne jest tu wsparcie inwestycjami publicznymi, wiele bowiem wskazuje na to, że pierwotny rynek deweloperski też może w kolejnych miesiącach złapać delikatną zadyszkę.

– Przedsiębiorcy powinni opracowywać strategię na ostatni kwartał roku 2020 i pierwszy kwartał roku 2021 w oparciu o bieżącą sytuację rynkową. Wszystkie prognozy długoterminowe są obarczone tak wielkim ryzykiem, że to, co jest aktualne dzisiaj może za tydzień nie mieć już znaczenia – mówi Katarzyna Michalska. – O procesach optymalizacyjnych należy myśleć zawsze, gdy w kasie firmy są jeszcze pieniądze, a nie gdy trzeba w pośpiechu szukać ewentualnych źródeł przychodu – dodaje.